Luister eens wat vaker naar jezelf

Experimenteel webinar LDC over ‘focussen’

Op 15 april nam Japke Ebbinge van de Hogeschool van Amsterdam mij en 250 anderen mee tijdens een experimenteel LDC webinar over Focussen. Japke begon met een minicollege over ons brein via een dwarsdoorsnede van een (willekeurig en anoniem) hoofd. Leuk om te zien wat er zich allemaal afspeelt boven in onze machinekamer. Via deze warming-up betoogde Japke dat een mens geen machine is. Dat er idealiter sprake is van balans tussen lichaam en geest, tussen denken en voelen, tussen ons brein- en zenuwstelsel. Als ik het samenvat (dit artikel komt immers toch geheel voor mijn rekening – disclaimer 😊) is focussen een manier om de brug te slaan tussen bewuste en meer onbewuste processen. Want ja, wij mensen zijn complexe zoogdieren.

Het fundament van focussen werd gelegd door Eugene Gendlin, hoogleraar psychologie en filosofie aan de universiteit van Chicago. Onder verwijzing naar René Maas vertelde Japke over de ‘felt sense’ die een sleutelrol kan spelen bij positieve verandering op het psychische vlak.

Wat houdt je nu bezig?

Wat René Maas ons leert is dat we onze levensgeschiedenis meedragen in ons lijf. En dat het belangrijk is goed naar je zelf te luisteren en te voelen wat er (nu) leeft. Dit ‘gewaarworden’ bleek goed te lukken tijdens ons experimentele webinar. Japke vroeg ons stil te staan bij ‘Wat vraagt nu mijn aandacht?’. Wat hield deelnemers zoal bezig?

• volgende week lekker weg
• honger
• hypotheekgesprek vanmiddag
• enthousiasme over dit onderwerp
• straks zwemmen
• pijn in de rug
• een nieuw traject straks
• de warme zon
• gesprek met arts

Welk gevoel hoort daar bij?

Ook het begroeten van het gevoel wat hier mee samenhing ging als de brandweer. Wat je voelt kan negatief of positief zijn. Maar, het voelen, erkennen of begroeten hier van, dit er te laten zijn, helpt je in positieve zin. Wederom een willekeurige greep uit de vele reacties:

• buikpijn
• zenuwen
• ruimte
• ik voel het in mijn hart
• gapen
• vlinders in de maagstreek
• verstopte keel
• openend
• kriebels
• energie

Felt sense

Via deze oefening liet Japke ons de zogenaamde ‘felt sense’ ervaren. In mijn woorden: welk gevoel hoort bij dat wat je bezighoudt en probeer dit te omschrijven. Het is iets wat je fysiek ervaart of gewaar wordt, maar wat er niet persé ís zoals bij een medisch aanwijsbare klacht. Als je tijdens de gewaarwording rugpijn voelt heb je dus niet gelijk een hernia. Het is niet zelden een ‘vaag’ gevoel zoals: het voelt een beetje zwaar of koud. Of, uit de reacties hierboven: het voelt als ‘ruimte’, ‘openend’ of ‘energie’. Via deze methode leer je luisteren naar je zelf, gewaar te worden ‘wat er is’ en daar betekenis aan te geven. De brug te bouwen tussen lichaam en geest. In coaching kan dit je kandidaat dichter bij zijn of haar eigenheid brengen en het zelfsturend vermogen vergroten. Een belangrijk doel van coaching.

Een voorbeeld

Bij datgene waar je aan denkt, wat je nu bezighoudt ervaar je een dicht geknepen keel. Als je dit gevoel begroet: welk woord/beeld komt er dan bij je op…..angst / verdriet…..In het proces van focussen ga je daar dan op door….’check dat woord eens bij ‘de felt sense’ klopt het? Als dit gebeurt in een coachsessie kun je hier verder op verdiepen….’waar gaat dat verdriet over?’ is het oud? Is het nieuw? Enz….. waardoor je iemand aanmoedigt/ondersteunt zichzelf steeds nauwkeuriger te beluisteren.

Luister…

In mijn presentaties benoem ik vaak dat de LDC instrumenten de dialoog ondersteunen tussen coach en kandidaat, dat ze de brandstof vormen voor het gesprek. Hier zou je kunnen zeggen dat je het gesprek faciliteert tussen de kandidaat en zichzelf.

Hmmmm, nu voel ik toch weer een disclaimerbehoefte. Laat ik daar vooral naar luisteren. Komt ie: het thema focussen kan nooit volledig tot zijn zijn recht komen in deze column. Het is immers geen trucje wat je zo maar even kunt toepassen. Ik wil vooral recht doen aan het experiment en het feit dat nagenoeg alle 250 deelnemers aangaven dit ‘experiment van het lichaam’ te waarderen. Omdat het een onderbouwde methode is verwijs ik namens mezelf en Japke ook graag naar onderstaande aanvullende documentatie.

Luisteren naar je lichaam dus. Dit kun je ook gebruiken bij het samen met je kandidaat analyseren van een testuitslag. Welk woord of welke zin uit bijvoorbeeld een uitslag van LINC of LINC 3 raakt de kandidaat en leidt tot een ‘O ja’ of ‘JA!’ of ‘WOW!’ of ‘Ai!’ of misschien wel een traan of een ‘Au!’ ?

Hier nam Japke zichzelf als leidend voorwerp. Ze werd in haar LINC rapportage vooral getriggerd door deze zin uit het LDC rapport: ‘…. en houden zich beroepshalve bezig met dingen die het leven van anderen kunnen verrijken’.

Nou Japke, gezien de enthousiaste reacties van de ruim 250 deelnemers is het je gelukt om ons al lunch-kauwend en experimenterend een stuk verrijking te bieden. Waarvoor dank!

Tips | Aanvullende documentatie

• De kracht van focussen, een praktische gids, Ann Weiser Cornell
• Van binnen weet je alles, Annet van de Laar
• renemaas.nl 
• stichtingfocusing.nl
• depsychologievanhetlichaam.nl 
• thedialoguespace.co.uk/assets/uploaded/files/article2.pdf
• Sheets van het webinar

Over Japke Ebbinge

Japke Ebbinge is coördinator Leergang Loopbaancoaching www.hva.nl/loopbaancoaching / Docent / Trainer / Loopbaancoach / Podcastmaker ‘De Loopbaancoach’ te vinden en volgen in iTunes, spotify en soundcloud https://soundcloud.com/deloopbaancoach en op Instagram de_loopbaancoach/ Hogeschool van Amsterdam.